Lotereya, qalibləri müəyyən etmək üçün nömrələrin çəkildiyi bir qumar oyunu növüdür. Mükafatlar kiçik əşyalardan tutmuş böyük pullara qədər dəyişir.
Bizimxeber.az bildirir ki, ölkəmizdə dövlət lotereyaları qanuniləşdirilib və müxtəlif tənzimləmə dərəcələri altında fəaliyyət göstərir. Lotoreya bir çox insanlar üçün geniş şəkildə qəbul edilən istirahət, əyləncə formasıdır, lakin o, həm də asılılıq mənbəyi hesab olunur.
Qərarların verilməsi və digər məqsədlər üçün püşkatmaların uzun tarixə malik olmasına baxmayaraq, müasir lotereyalar qumara əsaslanır. Lotereya oyunları artıq Azərbaycanda da son dərəcə populyardır və hər il milyon manatlarla çox gəlir gətirir. Bu, ölkənin ən gəlirli bizneslərindən birinə çevirilir.
Azərlotereya...
Həmçinin qeyd edək ki, Azərbaycanda rəsmi lotoreya oyunları, bilet satışını həyata keçirmək üçün rəsmi fəaliyyət göstərən yeganə şirkət "Azərlotereya"dır. Bu şirkətin fəaliyyəti barədə rəsmi saytlarında müəyyən məlumatlar var.
Amma, saytın hesabatlar bölməsi xüsusilə diqqətçəkəndir. 2021 və 2022-ci il üçün hazırlanan maliyyə hesabatının auditini eyni şirkət həyata keçirib.
Gəlirlər və xərclər bölümü isə sözün əsl mənasında şok rəqəmlərlə yadda qalır. 2021-ci ilin hesdabatında qeyd olunur ki, bu il ərzində 44 milyon manata yaxın xalis gəlir əldə olunub. Reklam və Marketinqə 900 min manata yaxın vəsait xərclənib. 2020-ci ildə isə Reklam və marketinqə 75 min manat xərclənib.
Həmçinin 2022-ci ilin maliyyə hesabatlarına diqqət etdikdə görürük ki, 258 milyon manatdan çox gəlir əldə olunub. Bu 2021-ci illə müqayisədə 5 dəfə çoxdur. 2022-ci ildə isə "Azərlotereya" ASC reklama 12 milyon manata yaxın vəsait xərcləyib.
Lakin bu illər ərzində nə təhsilə, ətraf mühitin qorunması üçün layihələrə, gənclərin inkişafına və lotoreyanın asılılıq yaratması ilə bağlı reklam məlumatlarına hansısa vəsait ayrlmayıb.
Bütün dünyada lotoreya oyunlarından gələn gəlir məhz bu istiqamətlərə yönləndirmək amacı daşıyır.
Reklam və marketinq işlərinə ayrılan vəsaitə bir daha diqqət çəkək. 2021-2022-ci illərdə Azərlotereya ASC 13 milyon manatı reklama ayırıb. Bu sözün həqiq mənasında böyük və reklam bazarı üçün əla rəqəmdir. Həmçinin lotoreya satışını məqsədli şəkildə bazara salmaq, hər kəsin oyunu marağına çevirmək istəyidir.
Əslində məhsulun reklamına böyük vəsait ayırmaq hər bir şirkətin prioritetidir və "Azərlotoreya" bu istimqaətdə doğru addım atıb. Reklama böyük pullar xərcləmək, böyük uğurlar deməkdir. Amma bu lotoreya həm də asılılıq yaradan bir oyun növüdür və həssas məsələdir.
Əgər şirkət 2 il ərzində reklam və marketinqə 13 milyon manat vəsait ayırıbsa, o zaman ziyanlı tərəfləri üçün də hansısa platforma düşünməli idi ki, cəmiyyət hələ də bunun şahidi olmayıb.
"Azərlotereya"nın rəsmi saytının əsas hissəsi lotoreyalar, uduşlar və sair foto və məlumatlarla bəzədilib. Yalnız saytın ən sonda güclə görünən "Məsuliyyətlə oyna" bölməsi var ki, faktiki olaraq təsirsizdir. Çünki görünmür, diqqət çəkən yerdə deyil. Bu bölmədə kifayət qədər geniş məlumat verilib. Amma onun təbliği demək olar ki, aparılmır.
Ümid edək ki, şirkətin reklama böyük maliyyə vəsaiti ayıran peşəkar rəhbərliyi gələcəkdə bu vacib məsələyə xüsusi diqqət ayıracaq və balansı qoruya biləcək. Təbliğat varsa, ziyanlı tərəfləri də göstərilməli və aşılanmalıdır. Bu dövlətimizin, cəmiyyətimizin inkişafı ilə yanaşı, gələcəyimizin qorunması üçün vacibdir. Hər birimiz, övladlarımız bu oyunların asılılıq yaratdığını başa düşməli, bunun aşılanmasına çalışmalıyıq.
Cəmiyyətə təsir nəzərə alınırmı?
Bu oyunların cəmiyyətə təsirini mütləq nəzərə almaq lazımdır. Lotereya oyunları ümumilikdə cəmiyyət üçün zərərli olmaqla yanaşı, həm də dövlət gəlirlərindən asılılıq yarada bilər ki, bu da bir sıra problemlərə səbəb olur. Məsələn, insanlar işləmək istəmir, ümidini loto oyuna bağlayır, borc alıb oynayır, psixologi çuxura düşür, ailə münaqişələri yaranır və sairə.
İnsanların hər il lotereya biletlərinə böyük məbləğdə pul xərcləməsinə baxmayaraq, bu oyunların fərdlərə sərvət üçün qeyri-real və yalançı ümid hissi verməkdən başqa bir iş gördüyünə dair heç bir sübut yoxdur. Bu bütün dünyada belədir. İnsanlar rasional deyillər, ona görə də onlar qazanacaqları ehtimala məhəl qoymur və bunun əvəzinə reklamlarda göstərilən böyük cekpotlara diqqət yetirirlər. Nəticə insanların əksəriyyətinin bir gün varlanacaqlarına inandığı və bir çox insanın böyük udmaq ümidi ilə risk almağa və sərmayə qoymağa hazır olduğu bir "mədəniyyət"dir.
Lotereya oyunlarının bu qədər populyar olmasının bir sıra səbəbləri var.
Birincisi, insana xas qumar arzusu var. Qazanmaq istəyi həmişə insan həyatında mühüm həvəsləndirici qüvvə olub və bütün dünyadakı lotereya sənayesi bu həqiqəti yaxşı bilir. Onlar heç bir səy göstərmədən böyük qazana biləcəyiniz konsepsiyasını təbliğ edərək bu davranışı təşviq edirlər.
Əslində lotereyaların populyarlığının digər səbəbi insanların dövlətə külli miqdarda pul qazandırmaq istəyindən irəli gəlməlidir. Vətəndaş lotereya alıb oynayan zaman düşünməlidir ki, udmasam mənim xərclədiyim pul dövlətə gedir və bu vəsaitlər daha sonra müxtəlif məqsədlər üçün istifadə edilir. Yollar təmir edilir, sosial müavinətlərin məbləği artırılır, məktəblər təmir olunur, uşaq bağçaları tikilir, sosial layihələr həyata keçirilir və sairə... Bir sözlə, onun pulu hansısa xeyirli layihəyə xərclənir.
Bizim lotooyunçu isə məlumatsızlıqdan yalnız qazanmaq barədə düşünür ki, bu da onu gələcəkdə nələr gözlədiyindən xəbərsizdir. Amma əyləncənin asılılıq tərəfindən xəbərdar olmalı və fasiləli oynamalıdır.
Qeyd edək ki, insanların lotereya biletlərinə xərclədikləri pulun məbləği qurumların investisiyaları müqabilində dövlətdən aldıqları puldan qat-qat artıqdır. Çünki daha çox qazanır...
Lotereya biletləri asılılıq yaradır...
İnsanlar lotereya oynamağa necə asılı olurlar?
Lotereya oyunlarının cəmiyyətə təsiri...
Patoloji qumar üçün diaqnostik sorğu nədir?
Cəmiyyət üçün maraqlı ola biləcək faktları və maraqlı məqamları növbəti yazımızda təqdim edəcəyik...
Bizimxeber.az
Ədil Hüseynli